Szukaj

poniedziałek, 22 września 2014

Żywienie dietetyczne - cukrzyca

         Robiąc porządki na strychu w domu rodzinnym znalazłam bardzo interesującą książkę, o której istnieniu do tej pory nie wiedziałam. Jest to poradnik o kuchnio polskiej, dla młodych gospodyń z 1987 r. :-)
Chociaż zmieniły się czasy, a także kultura jedzenia i dostępność wielu składników poradnik ten nadal okazuje się niezwykle przydatny. Po dłuższej rozmowie z mamą, dowiedziałam się, że książkę tą dostała od mojej babci, gdy wyprowadzała się do swojego pierwszego własnego mieszkania, wraz moim tatą.
Szczerze mówiąc po dokładnej lekturze bardzo żałuję, że dziś już nie powstają takie wydania. Jest to wielkie, ale przyjemne tomisko, ze zdjęciami, w którym znajduje się wiele porad, podstawy żywienia, wskazówki jak przygotowywać jadłospis dla gości, jak przyozdabiać potrawy, robić listy zakupów, a nawet jakie wyposażenie powinno znaleźć się w każdej kuchni. Autorka nie ominęła również diet (typowo zdrowotnych - dla cukrzyków, czy osób z podwyższonym cholesterolem), a także jadłospisów specjalnie przygotowanych dla dzieci w różnym wieku.
Prawdziwa skarbnica wiedzy! Zachęcam was do porządków na  strychach waszych domów, czy domów waszych babć. Można znaleźć prawdziwe perełki. Pamiętajmy, że pewne porady czy zasady są zawsze aktualne.

W związku z tym wspaniałym odkryciem (książka już zajęła honorowe miejsce wśród moich ulubionych wydań kulinarnych) chciałam podzielić się dzisiaj z wami poradami związanymi z żywieniem osób borykających się z cukrzycą. U mnie w domu jest to temat aktualny, ponieważ u mamy stwierdzono za duży poziom cukru we krwi, więc stara się zdrowiej odżywiać, aby wyniki polepszyły się przy następnym badaniu.

          Cukrzyca jest chorobą przemiany materii, objawiającą się najczęściej wzmożonym pragnieniem, zwiększonym wydalaniem moczu, swędzeniem skóry, obecnością cukry w moczu i jego stężeniem we krwi.
U chorych na cukrzyce podstawowe znaczenie ma właściwe dostosowanie dobowej wartości energetycznej pożywienia do potrzeb ustroju chorego. Nadmiar energii w pożywieniu daje niekorzystne wyniki. Osoby z nadwagą powinny otrzymywać pożywienie o zmniejszonej, a osoby z niedoborem o zwiększonej wartości energetycznej.
W cukrzycy należy stosować dietę wysokobiałkową, przy czym ilość białka powinna być ściśle określona, zależnie od stanu odżywania i przebiegu choroby. W cukrzycy wyrównanej podaje się 1,5 g białka na 1 kg masy ciała na dobę, przy czym 1/3 jego ilości powinna być białkiem zwierzęcym.
Szczególną wagę przywiązuje się do podawania, ograniczenia lub wyłączenia z pożywienia cukrów prostych.
Węglowodany należy podawać w takich produktach jak: pieczywo z mąki wysokiego przemiału, kasze, potrawy z mąki, ziemniaków i warzyw.
Częstymi powikłaniami w przebiegu cukrzycy są zmiany naczyniowe o typie miażdżycy. Z tego względu należy unikać tłuszczu zwierzęcego i przestrzegać, aby 2/3 obliczonej ogólnej ilości tłuszczów stanowiły oleje roślinne.
We wszystkich postaciach cukrzycy niezbędne jest dostarczenie w pożywieniu dużej ilości witamin i składników mineralnych. Owoce i warzywa powinny być podawane w ilościach zgodnych z normami dla ludzi zdrowych. Wskazane jest ich podawanie w postaci surowej.
W przyrządzaniu potraw istnieje w zasadzie duża swoboda, jednak trzeba z umiarem podejść do potraw tłustych oraz wymagających dużych ilości tłuszczu (szczególnie smażenie czy dodawanie zasmażek).
Przyprawy należy używać w umiarkowanych ilościach. Zupy można przygotowywać na wywarach.

Produkty DOZWOLONE przy cukrzycy:
- pieczywo ciemne i czerstwe, kasze wszystkich rodzajów i ryż;
- chude mleko, świeże lub zsiadłe; maślanki, kefiry, jogurty, chudy twaróg;
- białka; całe jaja - dwa tygodniowo; gotowane, na miękko, jajecznice i omlety;
- mięso chude; cielęcina, wołowina, ozorki, wątróbka, duszone a nie pieczone;
- drób: kurczęta, indyczki, perliczki, chude kury; króliki duszone, gotowane lub pieczone bez tłuszczu;
- dorsz, sandacz, szczupak, lin, karmazyn, karp (do 1 kg), gotowane, faszerowane, z ruszty;
- chuda szynka, polędwica;
- przyprawy: sól, goździk, cynamon, wanilia, sok z cytryny, liście laurowe, ziele angielskie, majeranek; pozostałe przyprawy w ograniczonych ilościach;
- wszystkie warzywa surówki, sałatki, soki, przeciery, zupy z dodatkiem oleju;
- ziemniaki pieczone, gotowane;
- sosy: sos potrawkowy, koperkowy, cytrynowy na wywarze z włoszczyzny lub na słabym nietłustym wywarze mięsnym;
- napoje: chude mleko, herbata prawdziwa i ziołowa; kawa i kawa zbożowa; soki z owoców i warzyw; woda sodowa; napoje niesłodzone lub z niewielką ilością cukru;
- desery: surowe owoce; soki i przeciery owocowe; pieczone jabłka; kompoty niesłodzone;
- cukry: miód pszczeli, marmolada, dżemy, konfitury, galaretki i landrynki - ale w ilościach bardzo ograniczonych.

Produkty ZAKAZANE przy cukrzycy:
- pieczywo świeże, cukiernicze, chleb razowy na miodzie;
- potrawy przygotowane z tłuszczami zwierzęcymi i cukrem;
- tłuste mleko; ser dojrzewający; serki topione i żółte;
- tłusta śmietana;
- słonina, smalec;
- większa ilość żółtek; kogel-mogel, potrawy smażone, masy cukiernicze;
- baranina, wieprzowina, smażone czy pieczone w tłuszczu;
- gęsi, kaczki,
- halibut, śledź, węgorz, karp powyżej 1 kg;
- tłuste wędliny i wyroby wędliniarskie, pasztety;
- fasola, groch, soczewica, grzyby;
- frytki;
- zupy zaprawiane zasmażkami, tłustą śmietaną, zupy z proszku;
- ciasto francuskie;
- grzanki smażone na tłuszczu;
- czekolada, kakao, napoje słodkie;
- torty, kremy, bita śmietana, lody, kisiele, budynie;
- czekolada, czekoladki, cukierki w czekoladzie; słodycze z tłuszczem.



PRZYKŁADOWY PRAWIDŁOWY JADŁOSPIS:

I śniadanie: chleb graham, twaróg z niewielką ilością oleju i czosnku; herbata bez cukru
II śniadanie: pumpernikiel, zielona sałata, maślanka
Obiad: krupnik; grillowany befsztyk, ziemniaki z wody, surówka z pomidorów z oliwą, nie słodzony kompot
Podwieczorek: pieczywo chrupkie, sok z marchwi
Kolacja: pasta z dorsza z oliwą, pieczywo, ćwikła, kefir
Przed snem: jabłko


BEFSZTYK:
8 dag polędwicy wołowej i sól

Mięso rozbić, uformować befsztyk, osolić i włożyć na silnie rozgrzaną patelnię grillową. Smażyć po 3-4 min z każdej strony.


TWARÓG Z OLEJEM I CZOSNKIEM:
5 dag chudego białego sera, 1 ząbek czosnku, sól, 1 łyżeczka oleju/oliwy

Ser dokładnie rozdrobnić widelcem. Czosnek posiekać i rozetrzeć z solą. Połączyć wszystko razem i dodać oliwę.


PASTA Z DORSZA:
5 dag wędzonego dorsza, 1 łyżeczka oleju, 1/2 łyżeczki musztardy, sól

Dorsza dokładnie rozdrobnić widelcem, dodać olej i musztardę, posolić i wymieszać na jednolitą masę.


ZIELONA SAŁATA Z OLEJEM:
1/2 łyżeczki oleju, 1/2 łyżeczki soku z cytryny, sól, 2-3 liście sałaty

Wymieszać olej z sokiem z cytryny i solą. Liście rozerwać na niewielkie kawałki, włożyć do przygotowanego sosu i wymieszać.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz